Interview met Kika van Es

Komende zondag start het EK Vrouwenvoetbal 2017 met de wedstrijd tussen Nederland en Noorwegen. Voor het eerst in de historie is Nederland gastheer van dit evenement. Tot en met 6 augustus strijden zestien teams voor de Europese titel. Voor het EK spraken wij met een aantal internationals over onder andere de PUMA ONE, het komende EK en het voetballeven. Vandaag is het de beurt aan Kika van Es.

De 25-jarige Kika van Es speelt als verdedigster in het Nederlands Elftal. Tot haar 16e heeft ze bij de jongens gevoetbald en vanaf 2008 is zij begonnen als profvoetbalster bij Willem II in de Eredivisie. Na omwegen via VVV-Venlo, PSV/FC Eindhoven en Achilles '29, speelt Kika vanaf komend seizoen bij FC Twente in de Eredivisie voor Vrouwen. Dit transfernieuws is nadat we Kika gesproken hebben bekend gemaakt. In aanloop naar het EK check je hieronder het hele interview met Kika.

Je voetbalde vorig seizoen bij Achilles '29, qua naam van de club denken veel mensen dat dat een stap terug is ten opzichte van PSV/FC Eindhoven, maar dat was het niet. Kan je je keuze verklaren?
Voor mij als persoon niet inderdaad. Ik heb een lastige periode achter de rug met een blessure en het was voor mij belangrijk om wekelijks minuten te maken. Bij Achilles wist ik -klinkt misschien gek- dat ik als ik fit zou zijn, wekelijks mijn minuten zou gaan maken. Bij PSV ging het jammer genoeg niet zo heel soepel en de klik met de trainer was daarin niet goed. De trainer van Achilles gaf mij juist volop het vertrouwen en hij zag het als project om mij als mens en voetbalster beter te maken en van zelfvertrouwen te voorzien. Ik was namelijk één brok ellende. Toen ik daar kwam ging ik dus minuten maken; ik maakte weliswaar fouten, maar daar leer je weer van. Op die manier kon ik mij echt ontwikkelen. Het trainingsniveau was dan niet zo hoog als bij PSV, maar door de wedstrijden en met hulp van de trainer van Achilles heb ik daar toch stappen gemaakt.

Hoe bereid je je optimaal voor op een belangrijke wedstrijd? Hoe ziet een wedstrijddag er voor jou uit?
Het begint de dag van tevoren al met voldoende slaap. Ik ben iemand die genoeg slaap nodig heeft. Daarnaast is een goede voeding, dat ik de juiste dingen binnen krijg, ook belangrijk. In de middag rust ik meestal ook nog, vooral als we wat later spelen. Voor een wedstrijd vind ik muziek luisteren heel belangrijk, dat bepaald mijn emotie en hoe ik mij ga voelen. Als er dan een goed nummer langskomt, krijg je gelijk dat goede gevoel voor een wedstrijd.

Heb je dan je eigen muziek in of staat de muziek keihard aan in de kleedkamer?
In de bus heb ik mijn eigen muziek op, maar in de kleedkamer staat er ook altijd muziek aan. Gelukkig bevalt die muzieksmaak me wel. Het is eigenlijk van alles wat. Muziek waar je op kan dansen, maar ook Nederlandse hits komen voorbij.

Welke kwaliteiten heb je nodig om als profvoetbalster de top de bereiken en waarom ben jij bijvoorbeeld wel doorgebroken en andere niet?
Ik denk vooral je doorzettingsvermogen en het plezier wat je in het spelletje hebt belangrijk is. Je komt op een gegeven moment op een leeftijd dat je moet gaan kiezen tussen met vriendinnen gaan stappen of thuisblijven en je helemaal richten op het voetballen. Op die leeftijd was het voor mij duidelijk. Ik hoefde niet te stappen, ik wilde voetballen en graag beter worden en daar moest alles voor wijken. Mijn vrienden hebben me daarin gesteund en dat maakte de keuze een stuk makkelijker. Ik heb me altijd kunnen richten op het voetballen. Mijn familie heeft me overal naartoe gebracht, wat ook een belangrijke factor is. Als je ouders je bijvoorbeeld niet naar KNVB dagen kunnen brengen, wordt het wel heel lastig. Ik denk dus dat voornamelijk doorzettingsvermogen om hele leuke dingen links te laten liggen belangrijk is, uiteindelijk krijg je er iets heel moois voor terug.

Wanneer wist je zeker dat je profvoetbalster wilde worden?
Dat is eigenlijk al vanaf jongs af aan geweest. Ik heb altijd gezegd dat ik voetbalster wilde worden. Vroeger was voetbal nog een jongenssport: ik heb toen zelfs mijn haren eraf geknipt! Ik voetbalde alleen maar met jongens, dus ik was eigenlijk echt wel een jongetje. Voor mij was vanaf toen al duidelijk dat ik daar vol voor wilde gaan, want ik heb daar toen al zoveel voor gelaten. Ik had totaal geen andere ambities eigenlijk. Het is niet zo dat ik schooljuf wilde worden. Ik was alleen maar bezig met voetballen. Op een gegeven moment moet je dan een opleiding kiezen en ik zei: "ja, ik wil alles doen voor het voetballen." Dan kom je uit bij de Johan Cruijff College. Zij plannen alles om je sport heen en dan wordt wel duidelijk dat alles voor het voetbal moet wijken.

Je hebt dus op het Johan Cruijff College gezeten?
Ja, daar heb ik drie jaar op school gezeten, waarna ik gestopt ben en toen full-time ben gaan voetballen. Ik heb tussendoor nog wel even bij PSV gewerkt. Maatschappelijke dingen in de buurt gedaan in de stad Eindhoven. Maar ben me al gauw volledig gaan richten op het voetbal.

Wat zou je jonge meisjes van nu adviseren om te doen? Zo lang mogelijk bij de jongens voetballen of kiezen voor dames voetbal?
Het grote verschil is dat het bij jongens voetbal allemaal een stuk sneller gaat en het fysiek een stuk zwaarder is. Dus als je echt talent hebt, raad ik aan om zo lang mogelijk bij de jongens te blijven voetballen. Daar leer je net een stapje meer. Je hebt nu best wel veel meiden die voetballen, maar er is een groot verschil tussen meiden die nu voetballen voor hun plezier en het wel echt heel leuk vinden, en de meiden die net een stapje meer willen. Meisjes die dat stapje meer willen, kunnen beter zich mengen in selectieteams bij de jongens. Hier is het allemaal net wat harder.

Wat doe jij buiten je clubactiviteiten om om jezelf conditioneel fit te houden? Doe jij daar nog iets extra's voor?
Ja, in het begin van vorig seizoen merkte ik wel dat als je voor de spiegel stond en je krijgt een paar van die testen, dat ik nog aan de bak moest wilde ik over een jaar fit zijn. Toen trainde ik soms voor mezelf wel 2 à 3 keer op een dag. Dat was het voordeel wanneer ik naar Achilles zou gaan, dat ik niet meer hoefde te werken en me volledig kon richten op het voetballen. Het eerste half jaar heb ik zoveel voor mezelf getraind en dan trainde ik 's avonds nog bij de club. Daar ben ik Achilles echt heel dankbaar voor, want toen heb ik echt stappen gemaakt. Ik moest namelijk zoveel inhalen, heb zoveel in moeten leveren door die blessure. Ik moest dus 10 stappen meer doen dan de rest, maar dat heeft er wel voor gezorgd dat ik afgelopen half jaar fit werd en nu ben ik weer bezig om mijn lichaam te onderhouden. Daar komen weer hele andere dingen bij kijken.

In welke mate let jij op je voeding tijdens een voetbalseizoen?
Eigenlijk wel heel erg. Ik ben na mijn blessure best wel wat kilo's aangekomen en die kilo's moesten er weer vanaf, maar je moet wel goed blijven eten om goed te kunnen presteren. Op dat moment was het dus belangrijk dat je goed op je voeding gaat letten. Op mijn 16e ben ik in de Eredivisie begonnen en toen kreeg je al advies over voeding, maar naarmate je ouder wordt, wordt je steeds bewuster dat je het echt heel hard nodig hebt om erop te letten. Het beïnvloedt heel je dagelijks leven. Met vriendinnen naar een terrasje of iets eten, dat is allemaal hartstikke leuk, maar het kan natuurlijk niet vaak. Ik houd er dus zeker rekening mee wat ik allemaal binnen krijg.

Wie zijn de belangrijkste personen binnen jouw voetbalomgeving?
Ik denk dat binnen het voetbal afgelopen jaar de trainer van Achilles mij enorm heeft gesteund en heeft geholpen, waardoor ik in mijzelf ben gaan geloven. De belangrijkste personen zijn eigenlijk mijn ouders, die hebben me overal naartoe gebracht en maken tot de persoon wie je bent. Ook al zag ik het af en toe niet zitten. Zij hebben mij altijd gesteund, ook al kunnen ze totaal niet voetballen en hebben ze er geen verstand van, ze helpen je toch wel. Ze zijn er ook elke wedstrijd en dat maakt mijn ouders wel de belangrijkste personen in mijn omgeving.

Wat zijn je hobby's of heb je nog andere passies naast het voetbal?
Nee, mijn leven staat volledig in het teken van voetbal, voetbal en nog eens voetbal. Familie en vrienden vind ik wel heel belangrijk. Ik heb een hele fijne, hechte familie en vrienden om me heen waar ik het heel fijn mee heb. Moet zeggen dat mijn vriendinnen ook allemaal voetbalsters zijn, dus dat is natuurlijk ook heel erg leuk. Wij delen die passie dus allemaal. Dat is voor mij het belangrijkste. Naast het voetbal vind ik nog wel een heleboel dingen leuk, maar ook dingen waarvan ik denk dat moet ik echt niet doen. Extreme sporten vind ik heel vet, zoals bijvoorbeeld bungeejumpen. Hoe extremer, hoe leuker. Ik besef me alleen wel dat ik dat soort dingen nu niet kan doen en dat zal moeten bewaren voor later.

Je noemt het woord later zelf al. Wat zijn je plannen voor na je voetbalcarrière?
Totaal geen idee eigenlijk. Ik leef een beetje per dag. Ik heb echt geen flauw idee wat de toekomst gaat brengen. Op dit moment weet ik alleen dat ik me volledig wil focussen op het voetballen. Er zijn zoveel dingen die ik leuk vind, maar die lopen wel allemaal een beetje uit elkaar. Tegenwoordig heb je wel een opleiding nodig wil je iets gaan doen, daarom ben ik wel blij dat ik mijn papieren heb, maar of het mij gaat helpen weet ik niet. Er zijn zoveel dingen die ik leuk vind, ook maatschappelijke dingen. Wat ik bijvoorbeeld bij PSV heb gedaan paste echt precies in mijn straatje. Kinderen helpen op het rechte pad te krijgen, ze normen en waarden te leren en dan in samenwerking met het voetballen. Dat was wel echt iets voor mij.

Wat verwacht je van het komende EK als team en individueel?
Voor mij persoonlijk is het al super dat ik erbij zit. Ik heb natuurlijk door blessures het EK en WK moeten missen, dus dat was voor mij extra frustrerend. Nu was het dus een hele ontlading dat ik er nu wel bij mag zijn. Als je erbij bent, wil je iets toevoegen aan het team. Je wil de meiden dan echt helpen. Ik denk dat de verwachtingen best hoog zijn. Het is natuurlijk in eigen land, wat natuurlijk super gaaf is. Alle drie de wedstrijden zijn al uitverkocht, wat voor ons zo vet is om in die uitverkochte stadions te mogen spelen. Het brengt ook wel druk met zich mee. Ik denk dat het voor alle meisjes belangrijk is dat wij iets goeds presteren. We kunnen allemaal goed voetballen, maar het is wel belangrijk dat we iets neerzetten om aan het buitenland te laten zien hoe goed we eigenlijk zijn. Dat kunnen we deze zomer laten zien en dat kan iets heel moois worden.

Hoe zou jij jezelf omschrijven in de kleedkamer?
Ja, dat ligt eraan in welke kleedkamer je mij neerzet! Bij Achilles ben ik best wel redelijk aanwezig, dan maak ik wel een praatje. Bij Oranje ben ik meer een teruggetrokken persoon en ben ik heel rustig. Dan luister ik mijn eigen muziek, doe ik wel een beetje mee op de beat, maar ben dan voornamelijk vrij rustig. Bij Achilles kan ik nog wel eens door de kleedkamer heen rennen en dan denken ze: “oh shit, komt zij weer aan!” Ik vind het allebei heerlijk. Bij Oranje vind ik het fijn dat ik lekker rustig kan zijn en kan kijken naar alle rare dingen die de meiden doen. Bij Achilles vind ik het ook leuk om met die jonge meiden schik te hebben. Het heeft twee kanten, maar ik ben denk meer teruggetrokken dan op de voorgrond aanwezig.

Hoe was het moment dat jij jezelf voor het eerst op tv zag? Weet je dat moment nog?
Ja, dat weet ik nog heel goed. Met nationaal onder 19 speelde wij een EK en wij kwamen toen voor het eerst op tv. Wij dachten allemaal: "oh, dan moet de make-up flink op ons gezicht zitten, haha." Maar het was zó warm, dat iedereen zei dat ik echt kringen onder mijn ogen had! Alles was helemaal uitgelopen, het was echt flink voor schut. Ik zei: "Dat zal wel de schaduw zijn geweest", maar wij hadden natuurlijk allemaal lang voor de spiegel gestaan, want we wilden er wel leuk uit zien. Het was eigenlijk geen vertoning, dus sindsdien doe ik het ook niet meer en haal ik mijn make-up er voor de wedstrijd nog even extra af. Ik wil het niet weer meemaken, haha; het was echt geen gezicht!

Weet je nog de eerste keer dat je herkend werd op straat en gebeurd dat vaak?
In mijn buurt herkennen de mensen mij wel. Een tijdje terug moest ik naar Amsterdam voor een photoshoot, en stapte er iemand op me af. Dit ben ik nog niet echt gewend! Hij herkende mij, en zei: "Kika, ik weet echt wel dat jij het bent en dat je bij het Nederlands Elftal speelt" en hij wilde een handtekening. Ik wist echt niet wat ik meemaakte, dat ik in Amsterdam herkend werd. Dat was dus wel heel grappig. Ik besefte helemaal niet dat het ook daar leeft. Vooral bij jonge meiden merk je het echt wel, bij mijn eigen voetbalclub word ik ook herkend. Dat is superleuk!

Wat is je eerste indruk van de nieuwe PUMA ONE?
Ja, echt super gaaf. Het hele plaatje is compleet en past perfect bij mij. Met de sok en de kleuren die bij elkaar matchen. Hij zit ook nog eens heerlijk, dus ik ben er heel blij mee.

Wat vind jij de belangrijkste eigenschappen of waar let je op bij een voetbalschoen?
De fit van de schoen is voor mij erg belangrijk, dat hij gewoon goed om mijn voet zit. Ik ben verdedigster, dan is het voor mij belangrijk dat ik snel kan schakelen en dat de schoen licht genoeg is. Ook bij de passing vanuit achteruit is het belangrijk dat de schoen goed om je voet zit, zodat je hierin geen fouten maakt.

De PUMA ONE is geschikt voor ieder type speler. Van de beresterke, tackelende verdediger tot de lichtvoetige, vliegensvlugge buitenspeler. Daarom wordt de PUMA ONE ook gedragen door toppers als Antoine Griezmann, Sergio Agüero, Marco Reus Héctor Bellerín, en Gianluigi Buffon. PUMA biedt met de ONE een schoen die de perfectionist in ons allemaal weerspiegelt.